LỜI GIỚI THIỆU
Ngày 19/3/2021, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định số 1151/QĐ-BNN-TCTS về việc phê duyệt Kế hoạch quan trắc, cảnh báo và giám sát môi trường trong nuôi trồng thuỷ sản giai đoạn 2021-2025 với mục tiêu quan trắc, cảnh báo diễn biến chất lượng môi trường và xử lý sự cố môi trường trong nuôi trồng thuỷ sản nhằm phục vụ hiệu quả công tác quản lý, chỉ đạo sản xuất; đồng thời góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm thuỷ sản phù hợp với xu thế hội nhập, đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.
Qua 3 năm triển khai, công tác quan trắc, cảnh báo môi trường đã mang lại một số hiệu quả thiết thực: (1) việc chia sẻ và truyền tải thông tin được thống nhất từ trung ương đến địa phương; (2) bản tin thông báo kết quả quan trắc và khuyến cáo được chuyển tải kịp thời, nhờ đó hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người nuôi; (3) kết quả quan trắc cũng góp phần phục vụ truy xuất nguồn gốc của các đoàn thanh tra an toàn vệ sinh thực phẩm: FSIS, EU....
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc đánh diễn biến chất lượng nước trong nuôi trồng thuỷ sản hiện nay chủ yếu được đánh giá dựa vào các giá trị giới hạn cho phép theo Quy chuẩn Việt Nam 08-MT:2023/BTNMT (quy định về chất lượng nước mặt lục địa) và Quy chuẩn Việt Nam 10-MT:2023/BTNMT (quy định về chất lượng nước biển ven bờ) do Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành. Các Quy chuẩn này chủ yếu áp dụng đánh giá chất lượng nước tổng quát (tức là đa mục đích sử dụng); một số Quy chuẩn Việt Nam do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành để làm căn cứ đánh giá chất lượng nước trong nuôi trồng thuỷ sản đã và đang được rà soát, bãi bỏ theo chỉ đạo của Thủ tướng tại văn bản số 2177/QĐ-TTg ngày 23/12/2021.
Từ những vấn đề nêu trên, việc xác định giá trị giới hạn cho phép của các thông số chất lượng nước và tính toán chỉ số chất lượng nước cho nguồn nước cấp phục vụ nuôi trồng thuỷ sản nước ngọt, nước lợ và nước mặn là rất cần thiết nhằm phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo sản xuất nuôi trồng thuỷ sản. Sổ tay hướng dẫn tính toán chỉ số chất lượng nước cho vùng nuôi trồng thuỷ sản nước ngọt, nước mặn và nước lợ được xây dựng trên cơ sở: (1) Căn cứ pháp lý và yêu cầu thực tiễn về quan trắc, cảnh báo môi trường trong nuôi trồng thuỷ sản; (2) Dữ liệu thực tế quan trắc, đánh giá chất lượng môi trường các vùng nuôi tôm nước lợ, cá tra, nhuyễn thể, tôm hùm…
Trong quá trình biên soạn, Cục Thủy sản - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã nhận được các ý kiến đóng góp từ Hội đồng thẩm định và nghiệm thu nhiệm vụ “Xây dựng bộ thông số, chỉ số đánh giá chất lượng nước vùng nuôi trồng thuỷ sản”; ý kiến góp ý của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Thủy sản/Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản các tỉnh/thành phố trên cả nước; các chuyên gia và nhà khoa học. Sổ tay này hướng dẫn việc tính toán chỉ số chất lượng nước cấp cho nuôi trồng thủy sản nước ngọt, nước lợ và nước mặn (AWQI) từ dữ liệu quan trắc chất lượng nước cấp cho nuôi trồng thủy sản. Đồng thời hướng dẫn đánh giá, mô tả định lượng chất lượng nước cấp cho nuôi trồng thủy sản nước ngọt, nước lợ và nước mặn được biểu diễn qua một thang điểm; từ đó đưa ra khả năng sử dụng và những giải pháp phù hợp hiệu quả hơn. Mặc dù cơ quan chủ trì và tập thể biên soạn đã có nhiều cố gắng, nhưng đây là nội dung mới, chuyên sâu nên khó tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp để tiếp thu, hoàn thiện hơn cho lần tái bản tiếp theo.
Xin trân trọng cảm ơn./.
CỤC THỦY SẢN
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
Bạn đọc quan tâm có thể đọc và tải về theo link đính kèm dưới đây:
Sổ tay hướng dẫn tính toán chỉ số chất lượng nước 05.12.23.pdf