CHUYỆN XƯA KỂ LẠI

            Chuyện kể rằng: Ngày xưa - cách đây gần nửa thế kỷ ở làng Đại Bình- Quế Sơn (nay là Nông Sơn)- Quảng Nam có cô Út Bông con gái ông Nghè Phi nức tiếng khắp vùng bởi tài sắc vẹn toàn. Làng Đại Bình nổi tiếng không chỉ vì có nhiều người học cao hiểu rộng mà còn vì nơi đây là vùng đất trù phú, nhiều loại cây trái xanh tươi bốn mùa, có thể xem như một " Nam bộ" của Quảng Nam.

            Út Bông- con gái cụ Nghè Phi đã đến tuổi " cặp kê" nhưng chưa muốn vướng bận chuyện gia đình chồng con, tìm kế hoãn binh bằng cách ra câu hát thách đối và tuyên bố rằng: Ai đối đặng sẽ nên duyên cầm sắt cùng nàng. Vốn là con gái sinh ra và lớn lên trên vùng cây trái, cô ra câu hát thách đối như sau:

" Gái Phú Cam mặc quần lãnh Bưởi

Vai gánh gánh Bòng chân chạy lanh chanh

Đố ai có học có hành

Ai mà đối đặng gá duyên lành cùng nữ nhi"

            Câu thách đối lan ra khắp các Phủ, huyện xa gần đến tận các vùng Điện Bàn, Thăng Bình, Hội An... Nhiều chàng trai khắp nơi tìm về Đại Bình trước là để chiêm ngưỡng dung nhan cô Út Bông sau là tìm ý, tìm lời để đối lại những mong được" Gá duyên lành cùng nữ nhi".

            Các chàng trai từ Thăng Bình lên, sau khi diện kiến Út Bông rồi đối: Trai Bình Đào...( một xã của Thăng Bình) rồi bí rị, chẳng hiểu có phải vì choáng ngợp trước vẻ đẹp rất mặn mà dễ thương của cái duyên quê con gái Đại Bình hay vì vế đối quá khó( vì câu hát thách đối gồm toàn các loại cây trái: Cam, Bưởi, Bòng, Chanh).
            Có chàng trai tận vùng Đông Nam bộ tìm đến xin hát đối: Trai Đồng Xoài....( tên một địa danh thuộc tỉnh Bình Phước- Đông Nam bộ) rồi cũng ngập ngừng ấp úng câu chẳng ra câu.

            Một năm.... hai năm.... trôi qua, có một chàng trai ở làng quê ven thị trấn Vĩnh Điện( Điện Bàn) sau khi tốt nghiệp trường phổ thông trung học Nguyễn Duy Hiệu theo học ngành Nông nghiệp về thăm quê trong kỳ nghỉ hè, nghe tin liền thuê một đoàn ghe bầu ngược dòng Thu Bồn tìm đến Đại Bình ra mắt xin gặp út Bông và cất lời hát đối lại câu đối năm nào của Út Bông:

" Trai hàng Đào ngực cài bông hoa Lý

Vai vác nhành Tùng ngồi tựa gốc Mai

Đó bôn ba - đây cũng tài nghề.

Ta đà đối đặng xin rước về phòng loan.

            Câu hát đối lại gồm các loại hoa, cây cảnh: Đào, lý, Tùng, Mai. Chẳng biết vì câu hát đối quá chuẩn hay tại vì" gái sắc" đã cảm" trai tài"- cô Út Bông - con gái vùng cây trái Đại Bình nhận lời" gá duyên lành" cùng chàng trai vùng chuyên canh hoa, cây cảnh Điện Bàn và lễ hội tại làng được tổ chức tưng bừng tiễn cô con gái của Đại Bình xứ sở của những giàn hoa tím của những cánh cò đưa... theo đoàn ghe bầu về vùng ven Điện Bàn để cùng nhau vun xới cho làng hoa, cây cảnh bốn mùa xanh ngát với" nhạc, họa, thơ, ca" và hàng năm họ đều ngược dòng Thu Bồn về làng Đại Bình thăm lại các vườn cây trái nơi đã chứng kiến cuộc hội ngộ nên duyên năm nào để chàng trai Điện Bàn năm ấy có dịp bình tuyển, chọn lọc, lập vườn lưu cây đầu dòng để nhân giống, phát triển, tạo thương hiệu cho  cây trái của vùng " Nam bộ" trên đất Quảng Nam chưa mưa đà thấm....

            Đây là câu chuyên xưa được kể lại nhân dịp hưởng ứng phong trào xây dựng nông thôn mới của đất địa linh nhân kiệt Quảng Nam có gì sai sót mong bạn đọc xá lỗi.