Đảng Sâm (Codonopsis javanica Blum) là loài dược liệu quý, phân bố ở đới cao từ 900 m trở lên so với mặt nước biển, là một trong loài nhân sâm được sử dụng rộng rải trong y học cổ truyền, có giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, thời gian dài người dân chỉ biết khai thác tự nhiên để bán làm cạn kiệt dần nguồn giống. Những năm gần đây được sự hướng dẫn của các ngành chức năng, Đảng sâm trở thành cây trồng có hiệu quả kinh tế cao, thật sự là cây xóa đói giảm nghèo cho đồng bào vùng cao, trong đó điển hình là xã Ch'Ơm, huyện Tây Giang        

Xã Ch'Ơm là một trong 3 xã vùng cao của huyện Tây Giang có cây Đảng sâm mọc tự nhiên, có khí hậu thời tiết, điều kiện thổ nhưỡng thích hợp cho Đảng sâm phát triển. Ông: BLoong Năng - Bí thư xã cho biết, từ lâu Đảng sâm mọc tự nhiên, nhưng không nhiều và không phải ở đâu cũng mọc được, bà con thấy chủ yếu Đảng sâm mọc ở nơi đất trống (có ánh nắng nhiều), ở rẫy sau tỉa lúa, tỉa ngô và cứ thế thu hái để bán, rất ít người biết trồng, giá bán từ 100-120 ngàn đồng/kg củ tươi, có thu nhập bà con cứ vậy khai thác dần cạn kiệt nguồn giống. Bên cạnh đó thì cũng có một số người lấy mầm củ, củ nhỏ (củ mọc từ các mắt của dây khi bò lang trên mặt đất) để gầy trồng, điển hình nhất là Ông: BLin B'Riếu trông trên 02 ha, thu hoạch xoay vòng

.
            Trước tình hình đó, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã chủ trương cho phát triển trồng cây Đảng sâm, nhưng bước đầu chưa nắm được kỹ thuật nên trồng manh mún, hiệu quả chưa cao, rất may là có sự chỉ đạo kịp thời từ các ngành của huyện như: Phòng Nông nghiệp & PTNT, Trạm Khuyến nông và đặc biệt Trung tâm Khuyến nông tỉnh- đơn vị kết nghĩa với xã nên đến nay cây sâm được trồng bài bản hơn, có nhiều mô hình rất hay như: Ngô nếp xen Đảng sâm, đem lại hiệu quả cao, bà con toàn xã, cả 8 thôn đều áp dụng-Ông: BLoong Năng cho biết thêm.

.
            Từ thông tin của Bí thư xã, chúng tôi cùng đồng chí bí thư, đồng chí chủ tịch xã và nhóm bà con nông dân đi thăm những nương rẫy trồng Đảng sâm, cây sâm ở đây sinh trưởng rất khỏe, hầu như rẫy nào cây sâm cũng phủ kín đất, ở mô hình Ngô nếp xen Đảng sâm, bà con vừa thu hoạch ngô xong, cây sâm một phần bò phủ kín đất một phần bò lên thân cây ngô, nhờ đó tăng diện tích quang hợp, tăng tích lũy dưỡng chất cho củ sâm, năng suất cao hơn. Kinh nghiệm của anh A.Lăng Lơn- người tham gia mô hình trồng trên 5 sào sâm cho biết: Cây sâm giai đoạn cây con cần bóng che (cây ngô che bóng), nhưng 3 tháng trở lên lại rất cần ánh sáng mặt trời, vì vậy sâm ở ngoài mô hình này củ to và chất lượng tốt (mẫu mã đẹp, nhiều củ loại 1, bán được giá hơn) hơn sâm ở trong bóng râm, củ nhỏ, lâu lớn, thậm chí củ rất nhỏ không thu hoạch được.

Ông: Lê Muộn (thứ 3 từ trái sang)- PGĐ Sở Nông nghiệp & PTNT và thành viên đoàn công tác của
 Sở thăm kiểm tra mô hình ngô nếp xen Đảng sâm tại Ch'Ơm - Tây Giang

Ông:BLoong Năng - Bí thư xã trao đổi với tác giả về kinh nghiệm trồng Đảng sâm